Sanal ortamda mesajlaşmanın popüler olmaya başladığı 1990’lı yıllarda Amerika’da iki seyahat şirketi işleten Judi Wineland çalışma sırasında sohbet pencerelerinin sürekli açılmasından rahatsızlık duyuyordu. Bu durum Wineland’ın günlük işlerini yeterince zorlaştırıyor hatta engelliyordu. Ancak ofisteki diğer çalışanlar özellikle de gençler hem mesajlaşıp hem de işlerini tamamlamada sorun yaşıyor gibi görünmüyordu. Wieland diğerlerinin aynı anda bir çok işi yaptığını gördüğünde kendisinde bir sorun olduğunu bile düşünmüş. Ancak zamanla aynı anda bir çok işi idare etmemesinin avantajı olduğunu ve bu şekilde şirketi daha iyi yönettiğini fark etmiştir.
Günümüzde ise klasik bir iş günümüz; cep mesajları, toplantılar, yardım isteyen iş arkadaşları gibi sürekli bizi kesintiye uğratan şeylerle dolu. Hatta bir çok şirket açık ofis gibi yöntemlerle çalışanlarını anında gelişen diyalog ortamına iterek aynı anda bir çok işi yapmaya teşvik eder. Bu sayede iş yerinde verimi arttırmak amaçlanır.
Fakat bir çok araştırmacıya göre aynı anda bir çok işi yapmaya çalışmak verimliliği büyük ölçüde düşürmekte. Yapılan araştırmalar kişilerin tek bir iş üzerine yoğunlaştığında daha fazla iş yaptığını göstermiş. Bunun sebebi ise beynimizin bir anda sadece tek bir iş yapacak şekilde donanımlı olmasıdır. Aynı anda bir çok işi yaptığımızı düşünsek bile aslında beynimizin sürekli bu işler arasında gidip gelmektedir. Bu durum da haliyle beynimizi fazlasıyla yormakta ve bilişsel beceriyi düşürmektedir. Hatta bu konuda 2007 yılında yapılan bir araştırma sonuçları, çalışanların üç dakikada bir e-posta gibi mesajlaşma araçlarıyla işlerini kesintiye uğrattıklarını ve bu şekilde kaybedilen zaman ve dikkatin dağılması ile 50 bin çalışanı olan bir şirketin yılda 1 milyar dolar kaybetmesine yol açtığını ortaya koydu.
Dağınık Beyin Sendromu
Texas Üniversitesinde Beyin Sağlığı Merkezi’nin kurucusu olan Dr. Sandra Bond Chapman’a göre ise aynı anda birçok işi yapmaya çalışmak yüzeysel düşünmeye, yaratıcılık eksikliğine, hatalara ve gereksiz bilgiyi eleyememe sorunlarına neden oluyor. Çünkü beynimiz aynı anda birçok görevi yapabilecek şekilde programlanmamıştır ve çalışanlar bunu yapmaya devam ettiğinde, kişide stresi arttırarak depresyona neden olduğu belirlenmiştir. Fakat söyleyebiliriz ki aynı anda birçok iş yapmanın verimi düşürdüğü kanıtlanmış olsa da eski alışkanlıklar yeni teknolojilerle birleştiğinde hala birçok işyerlerinde bu yöntem hakim olmaya devam etmektedir.
California Üniversitesi’nden Dr Christine Carter bu konuya farklı bir yorum getiriyor. Carter’e göre bu yöntemin insanda sürekli meşgul ve üretken olma hissi yarattığı için tercih edimekte. Carter ”Ofiste ne kadar çok zaman harcarsanız o kadar iyi işçisiniz gibi yanlış bir inanç hakim” diyor.
Carter bu inancın kaynağını, fabrika ve ofise giriş-çıkışın kart basma yöntemiyle yapıldığı sanayileşme dönemininden kalan bir alışkanlığa bağlıyor. Ancak Carter bile bilmesine rağmen, aşırı çalışma nedeniyle hastaneye düşünceye kadar aynı anda birçok iş yapma çabasına son verememiş
Chapman ise durumu şu şekilde temellendiriyor. ‘Teknoloji, beynimizi sürekli kesintiye uğramaya alıştırıyor ve zaman içinde yeni bir e-posta ya da sosyal medya mesajı geldiğine işaret eden sinyali bekler hale geliyoruz. Yani diğer bütün bağımlılıklar gibi, kesintilerin bize zararı olduğunu bildiğimiz halde bunlar kafamızı kurcalamaya devam ediyor.”
Dikkat Dağıtan Etkenleri Ortadan Kaldırma Yöntemleri
- Kendinize öncelikle odaklanmanızı arttıracak bir ortam yaratın. Kapısını kapatabileceğiniz bir mekan bulun ve bütün mesaj uyarılarını kapatın.
- Toplantı karmaşasından kaçınmaya çalışın. Toplantıya sadece kalem, kağıt ve gündem tutanaklarıyla girin ve telefon gibi diğer cihazları ulaşamayacağınız bir yerde bırakın.
- Gün içinde zamanınızı alan ve dikkatini dağıtan işleri not alın. Bu sizin nelerden korunmanız gerektiğini gösterecektir.
- Kendinize E-postaları ya da sesli mesajları kontrol edip cevaplamak için belli bir saat dilimi ayırın. Böylece bunlar gün içinde dikkatinizi dağıtmayacaktır.
- Çevrenizdeki kişiler size hangi saatlerde ulaşabileceğini bilsin. Kesintiye uğratılmak istemediğiniz zamanları da bu kişilere özellikle belirtin.
Sinem Bakır